Systemische coaching
“Problemen willen begrepen worden, niet opgelost”
- Anton Kroon -
Bij systemisch coachen gaat het om ‘waarnemen en erkennen wat er is’, zonder oordeel. Het is een manier om te kijken naar wat leeft in iemands leven, privé of op het werk.
We zijn allemaal onderdeel van verschillende systemen: je gezin, je familie, je collega’s, je vrienden, noem maar op. Ieder systeem heeft z’n eigen regels, eigen omgangsvormen, een eigen dynamiek.
Soms voelen we dat er in die dynamiek iets ‘niet klopt’, ‘niet lekker voelt‘, ‘niet lekker loopt’, zonder dat we kunnen benoemen wat dat dan precies is. Waarschijnlijk speelt er iets onbewust en in de onderstroom. Dat kan in je persoonlijk leven zijn, maar ook voor gedoe in teams en organisaties zorgen.
De systemisch benadering is een manier om te kijken naar die bepaalde dynamiek en kan ervoor zorgen dat wat onbewust is, zichtbaar wordt.
Hoe dan? Door de vraag of het probleem ‘in de ruimte’ uit te beelden. Dit kan bijvoorbeeld met een tafel-opstelling waarin je een situatie uitbeeldt met behulp van bijvoorbeeld poppetjes. In een organisatie-opstelling nemen personen (representanten) plaats in een situatie en benoemen wat ze waarnemen. Dit geeft diegene met de vraag inzicht in de situatie waarin hij of zij zich niet lekker voelt.
Door vragen te stellen kun je antwoord krijgen op vragen als:
Waarvoor moet deze groep worden gewaardeerd? Wat is hier belangrijk? Wat moet je hier doen om erbij te horen? Waar was dit probleem ooit een oplossing voor? Wat is de winst van de verandering? En het verlies? Wat is de hele goede reden voor dit gedrag, deze situatie?
Het zijn vragen die gericht zijn op het grotere geheel, het systeem, met als doel de onderstroom zichtbaar te maken.
Deze benadering vraagt een ‘systemische bril’. En deze ‘bril’ draag ik tijdens een sessie, individueel of in een team. Naast alles wat ik tegenkom in trajecten dat zichtbaar en waarneembaar is in de bovenstroom (teamdoelen die niet helder zijn, haperende communicatie in de samenwerking), zijn mijn vragen en mijn interventies gericht op het groter geheel. Juist op dat wat zich niet direct laat zien vanuit de onderstroom.
Voor mij persoonlijk geeft het enorm veel ruimte om waar te nemen, te kijken zonder oordeel. Dat werkt helpend en helend. De systemische benadering van situaties werkt voor mij beeldend, verdiepend en het verwondert.
Niets is zo concreet als feiten.
Net als bij beeldende coaching waar de inzichten letterlijk in een tekening op tafel liggen, zo doet het systeem ook z’n werk en laat het ons zien wat er is.
Niet altijd leuk en makkelijk, maar er ontstaat als vanzelf beweging. En dat is mijn drijfveer.